Czym jest „Wolność i Solidarność”?
Lawina bieg od tego zmienia, po jakich toczy się kamieniach” – pisał Czesław Miłosz. Najlepszą ilustracją słów poety jest epopeja Solidarności – ruchu, którego uczestnicy zmienili bieg historii ostatnich dekad XX wieku. Niezależny związek zawodowy będący jednocześnie ruchem społecznym i wolnościowym, łączący przywiązanie do katolicyzmu z etosem liberalno-demokratycznym, był ewenementem na skalę światową – fascynował badaczy i obserwatorów. Fenomen Solidarności stał się tematem wielu książek i opracowań w Polsce i za granicą, wydaje się jednak, że jesteśmy wciąż na początku drogi, że zadanie jego opisu i interpretacji jest jeszcze przed nami. Podobnie jak upowszechnienie wiedzy o pokojowej solidarnościowej rewolucji, która powinna znaleźć swoje miejsce w kanonie tradycji europejskiej. Pismo „Wolność i Solidarność” chce uczestniczyć w tych pracach.
Nasze czasopismo będzie poświęcone przede wszystkim historii ruchu Solidarność w latach 1980–1989 oraz dziejom opozycji demokratycznej w Polsce i w innych krajach bloku sowieckiego. Zamierzamy również opisywać ruchy dysydenckie w pozaeuropejskich reżimach komunistycznych, takich jak: Chiny, Wietnam, Kuba, Nikaragua. Opór wobec totalitaryzmu opartego na doktrynie marksizmu-leninizmu nie wyczerpuje jednak obrazu walki o prawa człowieka i obywatela. Chcemy także przybliżyć polskiemu czytelnikowi historię ruchów wolnościowych w systemach autorytarnych. W kręgu naszych zainteresowań znajdzie się więc opór wobec dyktatury i modele przejścia do demokracji w Hiszpanii, Filipinach czy Portugalii, zgodnie z formułą Samuela Huntingtona w książce Trzecia fala demokratyzacji. „Wolność i Solidarność” chce prezentować polski głos w międzynarodowej debacie na temat jednego z najważniejszych problemów historii XX wieku, jakim był opór wobec dyktatury i odbudowa demokracji po totalitaryzmie.
W dziejach ruchów demokratycznych – obok opisu wydarzeń – ważna będzie analiza myśli politycznej i narodzin społeczeństwa obywatelskiego, perspektywa socjologiczna, a także perspektywa porównawcza różnych dróg prowadzących od komunizmu i dyktatur autorytarnych do demokracji oraz różnych typów demokratyzacji. Nie wyznaczamy sztywnej granicy chronologicznej zainteresowań badawczych. Nie stanowi jej rok 1989 – punkt przełomowy w historii upadku europejskiego komunizmu – bowiem ani komunizm, ani inne systemy dyktatorskie nie przestały istnieć w innych częściach świata po europejskiej jesieni ludów. Do dziejów odzyskiwania wolności należą także współczesne formy opozycji wobec dyktatury w Chinach czy na Kubie.
„Wolność i Solidarność” chce być pismem interdyscyplinarnym, łączącym spojrzenie historyków z podejściem politologicznym, punktem widzenia historyków idei i socjologów. Nasze pismo, wydawane przez Europejskie Centrum Solidarności, będzie redagowane zgodnie z naukowymi standardami, nie chcemy jednak ograniczać gatunków pisarskich do tradycyjnej formy studium. Formuła redakcyjna jest otwarta – prawo obecności na łamach „Wolności i Solidarności” będą miały esej, wywiad, wspomnienie, polemika i dyskusja. Będziemy też publikować dokumenty archiwalne i relacje uczestników ruchów demokratycznych. W cyklu „Archiwum wolnej myśli” chcemy zamieszczać testy kluczowe dla myśli politycznej antytotalitarnej opozycji. Ważną częścią pisma będzie dział recenzji, omawiający zarówno polskie, jak i obcojęzyczne książki dotyczące interesującego nas obszaru tematycznego.
W skład Rady Naukowo-Programowej pisma „Wolność i Solidarność” zgodzili się wejść wybitni polscy badacze Solidarności i innych ruchów opozycyjnych – Jerzy Eisler, Andrzej Friszke, Aleksander Hall, Jerzy Holzer, Ireneusz Krzemiński, Andrzej Paczkowski, Wojciech Polak, Aleksander Smolar, Edmund Wnuk-Lipiński. Przyjęcie naszego zaproszenia przez grono tak znakomitych autorytetów naukowych traktujemy jako zobowiązanie. Postaramy się go nie zawieść.
Nasze czasopismo będzie poświęcone przede wszystkim historii ruchu Solidarność w latach 1980–1989 oraz dziejom opozycji demokratycznej w Polsce i w innych krajach bloku sowieckiego. Zamierzamy również opisywać ruchy dysydenckie w pozaeuropejskich reżimach komunistycznych, takich jak: Chiny, Wietnam, Kuba, Nikaragua. Opór wobec totalitaryzmu opartego na doktrynie marksizmu-leninizmu nie wyczerpuje jednak obrazu walki o prawa człowieka i obywatela. Chcemy także przybliżyć polskiemu czytelnikowi historię ruchów wolnościowych w systemach autorytarnych. W kręgu naszych zainteresowań znajdzie się więc opór wobec dyktatury i modele przejścia do demokracji w Hiszpanii, Filipinach czy Portugalii, zgodnie z formułą Samuela Huntingtona w książce Trzecia fala demokratyzacji. „Wolność i Solidarność” chce prezentować polski głos w międzynarodowej debacie na temat jednego z najważniejszych problemów historii XX wieku, jakim był opór wobec dyktatury i odbudowa demokracji po totalitaryzmie.
W dziejach ruchów demokratycznych – obok opisu wydarzeń – ważna będzie analiza myśli politycznej i narodzin społeczeństwa obywatelskiego, perspektywa socjologiczna, a także perspektywa porównawcza różnych dróg prowadzących od komunizmu i dyktatur autorytarnych do demokracji oraz różnych typów demokratyzacji. Nie wyznaczamy sztywnej granicy chronologicznej zainteresowań badawczych. Nie stanowi jej rok 1989 – punkt przełomowy w historii upadku europejskiego komunizmu – bowiem ani komunizm, ani inne systemy dyktatorskie nie przestały istnieć w innych częściach świata po europejskiej jesieni ludów. Do dziejów odzyskiwania wolności należą także współczesne formy opozycji wobec dyktatury w Chinach czy na Kubie.
„Wolność i Solidarność” chce być pismem interdyscyplinarnym, łączącym spojrzenie historyków z podejściem politologicznym, punktem widzenia historyków idei i socjologów. Nasze pismo, wydawane przez Europejskie Centrum Solidarności, będzie redagowane zgodnie z naukowymi standardami, nie chcemy jednak ograniczać gatunków pisarskich do tradycyjnej formy studium. Formuła redakcyjna jest otwarta – prawo obecności na łamach „Wolności i Solidarności” będą miały esej, wywiad, wspomnienie, polemika i dyskusja. Będziemy też publikować dokumenty archiwalne i relacje uczestników ruchów demokratycznych. W cyklu „Archiwum wolnej myśli” chcemy zamieszczać testy kluczowe dla myśli politycznej antytotalitarnej opozycji. Ważną częścią pisma będzie dział recenzji, omawiający zarówno polskie, jak i obcojęzyczne książki dotyczące interesującego nas obszaru tematycznego.
W skład Rady Naukowo-Programowej pisma „Wolność i Solidarność” zgodzili się wejść wybitni polscy badacze Solidarności i innych ruchów opozycyjnych – Jerzy Eisler, Andrzej Friszke, Aleksander Hall, Jerzy Holzer, Ireneusz Krzemiński, Andrzej Paczkowski, Wojciech Polak, Aleksander Smolar, Edmund Wnuk-Lipiński. Przyjęcie naszego zaproszenia przez grono tak znakomitych autorytetów naukowych traktujemy jako zobowiązanie. Postaramy się go nie zawieść.
Jan Skórzyński
redaktor naczelny
redaktor naczelny
